6η ΕΝΟΤΗΤΑ

Τα παιδιά στην ενότητα αυτή θα ασκηθούν στη δεξιότητα να αναγνωρίζουν το σχή­μα και να κατονομάζουν επίπεδα γεωμετρικά σχήματα (τρίγωνο, τετράγωνο, ορθο­γώνιο, κύκλος) και στερεά σώματα (τριγωνική πυραμίδα, κύβος, ορθογώνιο παραλ­ληλεπίπεδο, κύλινδρος, σφαίρα). 

Σχετικά με την έννοια του χρόνου θα ασκηθούν μέ­σα από το διάλογο ώστε να χειρίζονται σωστά το λεξιλόγιο όπως «μέρα - νύχτα» (ημε­ρονύχτιο), «πρωί - μεσημέρι - απόγευμα - βράδυ», «προχθές - χθες - σήμερα - αύ­ριο» κ.λπ.

Όσον αφορά τους αριθμούς θα συνεχίσουν να ασκούνται στο διαχωρισμό των μο­νάδων και των δεκάδων στους αριθμούς μέχρι το 50 χρησιμοποιώντας ως εποπτικό υλικό το χρήμα και τον άβακα.

Σχετικά με τις πράξεις θα ασκήσουμε τα παιδιά στη διαδικασία της «υπέρβασης της δεκάδας», ώστε να υπολογίζουν το άθροισμα δύο μονοψήφιων αριθμών. Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτή συμπληρώνουμε τον μεγαλύτερο από τους δύο αριθμούς της πρόσθεσης, ώστε να φτάσουμε στο 10, και προσθέτουμε κατόπιν τα υπόλοιπα. 

Όταν έχουμε, για παράδειγμα, να υπολογίσουμε το άθροισμα 8 + 6, συμπληρώνουμε τον μεγάλο αριθμό μέχρι να γίνει 10 (8 + 2 = 10) και κατόπιν προσθέτουμε το υπόλοιπο του μικρού αριθμού.(6 - 2 = 4) στο 10, οπότε έχουμε 10 + 4 = 14. 

Ο τρόπος αυτός υπο­λογισμού είναι πολύ σημαντικός και χρησιμοποιείται συχνά στην πρόσθεση. Με τον ίδιο τρόπο εξάλλου υπολογίζουμε και τα αθροίσματα διψήφιων αριθμών με μονο­ψήφιο. (π.χ. 19 + 4 = 19 + 1 + 3 = 20 + 3, οπότε έχουμε υπέρβαση του 20, του 30 κ.λπ.).

Η δυσκολία για τα παιδιά έγκειται στο γεγονός ότι πρέπει να χειριστούν ταυτόχρονα και τις τρεις πράξεις που απαιτούνται στην πρόσθεση με τη μέθοδο της υπέρβασης της δεκάδας. Για το λόγο αυτό στο αρχικό στάδιο της άσκησης θα χρησιμοποιήσου­με σε μεγάλη έκταση την αισθητοποίηση. Το πιο κατάλληλο εποπτικό υλικό είναι το αριθμητήριο και οι βάσεις. Πρέπει λοιπόν στο αρχικό στάδιο να εργαστούμε με το αριθμητήριο, μέχρις ότου τα παιδιά να σχηματίσουν μια νοερή αναπαράσταση της διαδικασίας αυτής, έτσι ώστε στη συνέχεια να εργάζονται νοερά και χωρίς αυτά.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε

Κάποια από τα παιχνίδια των παιδιών, πολλά από τα προϊόντα που αγοράζουμε (κου­τιά αναψυκτικών ή γάλακτος κ.λπ.) καθώς και αντικείμενα μέσα στο σπίτι (πόρτες, πα­ράθυρα, πρίζες, κάδρα, πλακάκια κ.λπ.) είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για να συζητήσουμε και να ρωτήσουμε τα παιδιά σχετικά με το σχήμα τους. Πιθανές ερω­τήσεις που είναι δυνατό να τεθούν είναι οι εξής: «Ποια ορθογώνια και ποια τετράγω­να σχήματα βλέπεις μέσα στο δωμάτιο;», «Τι διαφορά έχουν;».

Σχετικά με το χρόνο θα μπορούσατε να βοηθήσετε το παιδί σας ασκώντας το στη δε­ξιότητα να διακρίνει και να χειρίζεται σωστά το λεξιλόγιο με τους όρους του χρόνου όπως«μέρα -νύχτα» (ημερονύχτιο), «πρωί - μεσημέρι- απόγευμα - βράδυ», «προ­χθές - χθες - σήμερα - αύριο - μεθαύριο», «πριν - τώρα - μετά - ύστερα», «νωρίς ­νωρίτερα - αργά - αργότερα», «χρόνος - έτος», «ημέρες της εβδομάδας», «μήνες», «εποχές».

Επιδιώξτε λοιπόν την πραγματοποίηση συζητήσεων και υλοποιήστε δραστηριότητες σχετικές με οικεία γεγονότα και καταστάσεις για το παιδί. Για παράδειγμα, διαβάζου­με στο ημερολόγιο τι ημέρα έχουμε σήμερα ή τι ημέρα θα έχουμε αύριο, ρωτάμε ποιο ήταν το πρόγραμμα του σχολείου σήμερα κ.λπ.

Προκειμένου το παιδί σας να ασκηθεί στη χρήση των αριθμών μέχρι το 50 και να τους οργανώνει με βάση τις δεκάδες μπορείτε να παίξετε το παιχνίδι «ο ταμίας» που περι­γράφεται στην προηγούμενη επιστολή.